محمد درگاه زاده

تنوع و تکثر ادیان (کثرت دینی ) واقعیتی انکارناپذیر است ، اما مهم چگونگی مواجهه با این واقعیت است . در مقابل دعاوی صدق و حقیقت مندی ادیان مختلف و همچنین ادعای نجات بخشی آنها چه موضعی باید اتخاذ کرد؟ این مسأله امروزه به یکی از مهم ترین و بحث انگیزترین مباحث فلسفه دین و کلام جدید تبدیل شده و توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود معطوف ساخته است . در پاسخ به این مسأله ، دو رویکرد واقع گرایانه و غیرواقع گرایانه، با روایت های مختلف، پدید آمده است . کثرت گرایی دینی . یکی از تفسیرهای رویکرد واقع گرایانه است، که بیشتر با نام جان هیک ، فیلسوف دین معاصر، گره خورده است . در میان الهی دانان انگلیسی ، هیک یکی از مهم ترین کسانی است که یافتن پاسخی نظام مند به مسائل فکری درباره ادیان دیگر را مهم تلقی کرده ، و از این رو فلسفه و الهیات وی در خور توجه است . در این نوشتار تلاش بر آن است که پس از طرح مباحث مقدماتی و بسترهای تاریخی کثرت گرایی و همچنین برخی نظریات کثرت گرایانه ، دیدگاه جان هیک درباره بهره مندی ادیان مختلف از حقیقت و نجات بخشی آنها ، تبیین و سپس مورد نقد و بررسی واقع شده است .