هر کدام از الگوریتم های فراابتکاری به طور دقیق خانوادهای از روشهایی هستند که سعی داریم مؤلفه های اساسی آن ها را بررسی کنیم. برخی از ویژگی های مشترک به وضوح در اغلب الگوریتم های فراابتکاری ظاهر می شوند، مانند کاربرد تنوع سازی، برای اکتشاف نواحی از فضای جستجو که تا به حال کمتر مشاهده شده اند، و استفاده از تشدید، برای عبور از میان نواحی مجاز. ویژگی مشترک دیگر استفاده از حافظه برای حفظ بهترین جواب های به دست آمده است. نقطه ضعف مشترک برای اغلب الگوریتم های فراابتکاری، هنوز مشکل تنظیم حساس پارامترهای متعدد آن ها است؛ نتایج تئوری در حال حاضر کافی نیستند، و در عمل کمک چندانی در مواجهه با مسأله بهینه سازی دشوار جدیدی نمی کنند. روش های فراابتکاری به طور گسترده بر پایه مجموعه اصول مشترکی بنیان گذاری شده اند، به طوری که طراحی الگوریتم های حل را ممکن می سازند؛ دسته بندی متفاوتی از این اصول منجر به بسیاری از انواع روش های فراابتکاری می شود.
