داود جهانی

به علت کاهش تلاش های ناشی از زلزله استفاده از مصالح سبک در صنعت ساخت و ساز رو به گسترش است. در کشور ما نیز به علت این تقاضای روافزون، تعداد کارخانه های تولید کننده بلوک بتن سبک هوادار اتوکلاو شده، که در ایران بیشتر با نام هبلکس شناخته شده، رشد سریعی داشته است. با بررسی های انجام شده بر روی عملکرد سازه ای اینگونه مصالح، استفاده از این بلوک ها در ساخت ساختمان های کوتاه مرتبه و نیز به عنوان میانقاب امکان پذیر است. علاوه بر سبکی سایر مزایای این مصالح شامل مقاومت در برابر حریق، هدایت صوتی و حرارتی پایین، سهولت برشکاری و شیارزنی می باشد. بنابراین، در اینجا بلوک های اتوکلاو به عنوان مصالح مدنظر این مطالعه انتخاب شده است. با توجه به اینکه رفتار این مصالح ساختمانی تحت شرایط بارگذاری دینامیکی شدید همانند بار انفجار کمتر مطالعه شده، در اینجا به ارزیابی رفتار دیوارهای بنایی ساخته شده با بلوک های اتوکلاو تحت بار انفجار پرداخته شده است. در این پژوهش، پس از انجام آزمایشات بر روی مصالح و به دست آوردن مقاومت فشاری، کششی و برشی آنها، مدل های اجزای محدود دیوارهای ساخته شده با واحدهای بلوک اتوکلاو در نرم افزار ABAQUS/Explicit تهیه گردید. از سه ضخامت مختلف برای دیوار شامل 20،15 و 25 سانتیمتر استفاده شده و این مدل ها تحت فشار انفجار ناشی از 5 و 7 کیلوگرم TNT در فواصل 2، 5 و 10 متری از دیوار تحلیل گردید. مقادیر تنش ها، جابجایی ها، انرژی جذب شده توسط دیوار و نحوه گسترش ترک در هر حالت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که رفتار این مصالح در برابر انفجار مخصوصاً در فواصل رویارویی کمتر و با ضخامت های کمتر مناسب نبوده و نیاز به مقاوم سازی در این دیوارها قطعی است. همچنین، با افزایش مقدار TNT مقادیر تنش افزایش پیدا کرده و خرابی بیشتری در دیوارها مشاهده می شود. فاصله رویارویی انفجار هر چقدر کمتر شود مقدار تنش بیشتر شده و پخش تنش بیشتری در دیوار مشاهده می شود که در ضخامت های 15، 20 و 25 سانتیمتری این روند یکسان می باشد. بطورکلی، از آنجایی که معمولاً این دیوارها دارای ضخامت حداکثر 20 سانتیمتر در کارهایی اجرایی هستند، نتیجه می گیریم در مقابل انفجار نیاز به مقاوم سازی خواهند بود.