احمد فهمی

در کارخانجات فولاد شهرستان بناب سرباره تولید می‌شود و تا کنون در خصوص امکان استفاده از این پسماندهای صنعتی در تولید ملات و بتن به منظور ساخت فرآورده‌های سیمانی مطالعه نشده است. در این پایان‌نامه، مقاومت فشاری 7 روزه و 28 روزه نمونه‌های ملات ماسه‌سیمان ساخته‌شده با استفاده از ماسه سرباره‌ای، ماسه رودخانه‌ای و ماسه ترکیبی سرباره‌ای-رودخانه‌ای با نسبت‌های مختلف (15، 30، 40 و 50%) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمونه‌های ساخته‌شده با ماسه سرباره‌ای با دانه‌بندی فولر دارای مقاومت فشاری بالاتری نسبت به نمونه‌های ماسه رودخانه‌ای هستند؛ به طوری که مقاومت فشاری 7 روزه و 28 روزه آنها به ترتیب 205 و 338 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع به دست آمد. در مقابل، نمونه‌های ساخته‌شده با ماسه رودخانه‌ای دارای مقاومت فشاری 36 و 230 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع بودند. همچنین، نمونه‌های ترکیبی در سن 7 روزه مقاومت مشابهی با ماسه رودخانه‌ای داشتند، اما در سن 28 روزه مقاومت بالاتری را نشان دادند. یکی از دستاوردهای مهم این پژوهش، استفاده از ماسه سرباره‌ای با دانه‌بندی فولر است که به واسطه شکست سرباره توسط سنگ‌شکن فکی حاصل شده و پیش از این کمتر مورد مطالعه قرار گرفته بود. این در حالی است که نمونه‌های ماسه رودخانه‌ای با دانه‌بندی غیرفولر مقاومت مکانیکی کمتری داشتند. علاوه بر این، نشان داده شد که اصلاح دانه‌بندی ماسه رودخانه‌ای به دانه‌بندی فولر نیازمند هزینه و انرژی بالاتری است. در نمونه‌های ترکیبی، استفاده از 15% ماسه سرباره تأثیر قابل‌توجهی بر افزایش مقاومت نسبت به نمونه‌های شاهد نداشت، اما با افزایش درصد سرباره به 30 تا 50%، افزایش مقاومت مشهود بود. این پژوهش با تمرکز بر بهبود استفاده از ماسه سرباره‌ای در ساخت ملات‌های مقاوم‌تر، گامی در جهت بهره‌برداری بهینه از مواد پسماند صنعتی در پروژه‌های عمرانی برداشته است.